Auteur Hanne De Meester uit Brecht en illustrator Nele Bergmans uit Schoten brengen samen hun debuut uit, Kleine Matroos, een prachtig prentenboek dat zonder te veel woorden raakt aan gevoelige thema’s als mentaal welzijn, zelfdoding, rouwverwerking en de draagkracht van KOPP (Kind Ouder Psychische Problemen).
“We willen dat ons boek aanzet tot praten, interactie en gewaarwording. Dat er meer openheid komt rond ‘GROTE problemen’, ook bij ‘kleine mensen’. Niet verdringen en wegstoppen… maar het gesprek aangaan, openstaan voor vragen of ze zelf durven te stellen.”
Met Kleine matroos wou Hanne De Meester het boek schrijven dat ze zelf gemist heeft in haar jeugd, en ook in haar volwassen leven. “Mijn moeder had al tijdens mijn kinderjaren psychische problemen. Ze ondernam verschillende wanhoopspogingen en uiteindelijk is ze ook gestorven in de psychiatrie. Ik ben zelf dus ook een KOPP (*Kind Ouder Psychische Problemen) en beleefde geen eenvoudige jeugd. Toch heb ik het gevoel dat ik naast het verdriet ook veel heb geleerd uit die moeilijke start, en koester ik al lang de droom om anderen te kunnen helpen die iets gelijkaardigs meemaken of hebben meegemaakt”, vertelt ze.
Toen ook de zus van Hanne in 2013 in een psychose belandde, groeide die droom nog verder. “Mijn zus had toen nog erg jonge kinderen en ik was op zoek naar prentenboeken of ander materiaal om alles een beetje te kunnen kaderen. Spijtig genoeg bleek dit zo goed als onbestaande. Dat werd de start van mijn lange zoektocht van droom naar realiteit ...”.
Hanne ging op zoek naar een illustratice die in beeld kon brengen wat in haar hoofd zat, en ze vond de perfecte compagnon in Nele Bergmans. Nele werd diep geraakt door het eerste manuscript van Kleine matroos en twijfelde geen seconde om dit verhaal mee vorm en kleur te geven. Tijdens het maakproces van het boek, kwam Nele helaas nog veel dichter in contact met de thematiek dan ze ooit gedacht had.
In 2021 trof het noodlot. De neef van Nele stapte uit het leven. Kleine matroos werd voor haar een anker om met haar kinderen te kunnen praten over dit verlies. “Naast onze eigen vragen, waren er ook die van de dochters. Ze hebben reeds beide grootvaders moeten afgeven ten gevolge van kanker. Die gesprekken hadden we al gevoerd … maar zelfdoding was wel iets heel ergs nieuw. Ook zij verloren een vriend, iemand waar ze erg naar opkeken. Dus praten was nodig, en het verhaal van Kleine matroos hielp ons om de woorden en beelden te vinden voor dat gesprek. Om samen ons verdriet te kunnen delen. Dat was moeilijk, maar zo nodig”, vertelt ze.
Hanne en Nele deelden tijdens het maakproces via sociale media het hele traject van idee tot boek. Ze kregen veel verhalen van (h)erkenning te horen, en werden zo gesterkt in hun geloof in Kleine matroos. Ook voor Nele opende het boek deuren tot gesprekken die ze nooit eerder met haar eigen moeder had gevoerd. “Zoals zovelen rondom ons die het ontstaan van ons boek volgen, besefte ik ook pas onderweg hoe dichtbij KOPP eigenlijk zit. Mijn mama is KOPP en we hebben ondertussen al heel wat kunnen bespreken, vragen hardop gesteld... iets wat voor de komst van Kleine matroos niet lukte.” En dat is precies waar ze met hun prentenboek naar streven. “Kleine matroos is er om meer ruimte te creëren voor praten en openheid. Want KOPP-kinderen dragen een rugzakje, dat minder zwaar zou zijn als erover gepraat kan worden. Waardoor er later, als (jong)volwassene, ook minder kans is op KOPP-zorgen”, aldus Nele Bergmans.
“Onze missie is om met Kleine matroos zo veel mogelijk mensen te bereiken en om openheid te creëren rondom psychische problemen. Om zelfdoding en preventief werken uit de taboesfeer te halen, ook bij en met kinderen. We hopen dat steeds meer mensen het aandurven om ook dit soort prentenboeken open te slaan. Kleine matroos kan een anker zijn voor gezinnen, leerkrachten, ouders, kindercoaches, therapeuten,... Bovenal vertelt het het verhaal van de vele kinderen van ouders met psychische problemen ter wereld, en wil het de enorme (veer)kracht van deze kinderen tonen (ook als ze ondertussen volwassen zijn)” — Hanne De Meester en Nele Bergmans.
Klik hier om het boek te ontdekken.
